Back to those days (ბიტლომანური პოსტი)

მგონი კასტანედისეული “пересмотр”-ის პერიოდი მაქვს ცხოვრებაში. : ) წინა პოსტისთვის “Homo Faber”-ის ციტატებს რომ ვეძებდი, უეცრად იმავე საქაღალდეში წავაწყდი ჩემი ძველი სიმღერების ტექსტებს. სადღაც 2001–2002 წლებში დაწერილს. გამახსენდა ის დრო, როდესაც ჯგუფში ვუკრავდი და ერთად ვქმნიდით ძალიან მოუქნელ და გულუბყვრილო მუსიკას.

მე–10–11 კლასებიდანვე თავგადაკლული ბიტლომანი გახლდით. ფაქტიურად პარალელურად ვისწავლე დასარტყამზე და გიტარაზე დაკვრა. მთელ ხმაზე ვრთავდი მაგნიტაფონს და მიდიი… სამედიცინოს პირველივე კურსზე ჯგუფი შევქმენით. “ბითლზის” სიმღერებს ვარჩევდით, მე რათქმაუნდა რინგო სტარი ვიყავი. მახსოვს პირველად რომ დაბვჯექი ადამიანურ დასარტყამის “უსტანოვკაზე” ჩემზე ბედნიერი ადამიანი არ იყო ამ ქვეყანაზე.

შემდეგ მივხვდი რომ ან მუსიკისთვის უნდა მიმეეძღვნა თავი ან მედიცინისთვის. ორივე ერთად არანაირად არ გამოდიოდა. იმისთვის რომ წარმატებული მუსიკოსი იყო და ჯგუფი მაქსიმალურ შემოქმედებითობას ამჟღავნებდეს,. ერთად უნდა გეძინოთ უნდა ერთად ჭამდეთ, უნდა ყველაგან ერთად დადიოდეთ. ფაქტიურად ეს ოჯახია, სადაც ყველას თავისი ფუნქცია აქვს და რომელიც მთელ ძალებს ითხოვს შენგან. ასე რომ არ გამოვიდა ჩემგან რინგო სტარი 😀

ჯგუფიდან გაზაფხულზე წავედი, ზაფხულში კი, ქობულეთის ბანაკში საშა, კოტე და ლექსუსა გავიცანი. ისინი განსხვავებულ მუსიკას უსმენდნენ და წერდნენ კიდეც. ბორის გრებენშჩიოკოვი, იური შევჩუკი, ზრმფირა, ვიქტორ ცოი, ნაუტილუსი და ა.შ. მოკლედ რუსული როკის მთელი შემადგენლობა  🙂 მაშინ კოტეს სიმღერა “Наша страна” დამამახსოვრდა. უშუქობა–უგაზობის და სხვა სიკეთეთა აღწერის შემდეგ ესეთი მისამღერი მოდიოდა:

“Это наша страна, это наш отчий дом, дурдом в котором мы живем”

აღფრთოვანებული დავრჩი : D მერე საშასთან მივედი და ვთხოვე თავისი რამე დაეკრა და საშამ დაუკრა: “Ночной город сверкает своими огнями…” მარტივი, მელანქოლიური, ცოის მსგავსი რიფები ჰქონდა. მახსოვს ერთხელაც ღამისთევის შემდეგ ვუთხარი: “რაღა თითო–თითო გიტარაში ვუკრათ ეს სიმღერები, მოდით ჯგუფი გავაკეთოთ : )” ლექსო ვიოლინოზე უკრავდა, მე ბასსზე, საშა და კოტე გიტარებზე. ასე შეიქმნა ჯგუფი “Пилигримы.” სახელი კოტემ მოუგონა. თანდათან დაგვიგროვდა სიმღერები. კოტეს ჰქონდა სიმღერა “Она.” თავის მაშინდელ შეყვარებულს მიუძღვნა. უფრო სეწორედ იმ გოგოს უყვარდა. საბოლოოდ სიმღერა მე მაჩუქა, აღარ უნდოდა ამ განცდებზე ფიქრი.  ერთი სეხედვით ბავშვურად პრიმიტიული და ცოტა “პაპსა” ტექსტიცაა, მაგრამ სამაგიეროდ ძალიან კარგად გამოხატავს ქალურ ბუნებას. განსაკუთრებულად “ტანჯული” ქალებისა, რომლებიც თავად არბიხსნებიან ბიჭებთან. კოტემ კარგად დაიჭირა ეს განცდები. ეს სიმღერა ღირებულია უკვე იმით რომ ასახავს მამაკაცის მიერ ქალის გაგების მაგალითს. მოვიყვან ამ სიმღერის ტექსტს მთლიანად. მე მგონი ის დღესაც აქტუალურია:

Она может молчать в тишине лунной ночи

Она может скрывать свою боль, что так долго её точит

Не услышишь ты плач, не увидишь ты слёз

в этих лунных глазах из под мягких волос.

Она будет грустить, но ты грусти её не заметишь,

Она может простить, если только прощенья попросишь

Она хочет любить даже если не будет любима

Она хочет дарить то тепло, что так долго копила

И она будет ждать, будет ждать всю весну и всё лето

Она будет искать продолжения лунного света

Она будет молчать, хотя лучше, чтоб всё по-иному

Она будет прощать, отдавая тепло другому

И возможно тогда кто-то нежно её остановит

И посмотрит в глаза и прощения у нее попросит

И отдаст ей тепло то, что сам копил когда-то

И согреет оно и ей больше таиться не надо

И отдаст ей тепло то, что сам копил когда-то

И согреет оно, боже как она будет рада.

სწორედ ეს სიმღერა აღმოვაჩინე საქაღალდეში. ის დღესაც აქტუალურია ჩემთვის, რათგან ვიცნობ სწორედ ასეთ ადამიანებს და ვიცი მათი განცდების შესახებ. საინტერესოა მთავარესთან პარალელიც. ქალური ენერგია ხომ ინ–ენერგიაა ანუ მთავრის. როდესაც კასცს იან–ენერგია აქვს, ანუ მზის.

აქვე იყო ჩემი თავისუფალი ასოციირების ედეგად შექმნილი სიმღერაც. ასევე სასიყვარულო თემატიკით, მაგრამ უფრო ეზოთერული და საკუთარი თავის ძიების, რელიგიური ელფერით. მაგალითად ეს სტროფი:

Когда я в раю пою эти слоги

Слышу твой запах из поднебесной глуши

Ты приходишь во сне в своем белом саване

С откушенным яблоком в твоей нежной руке

ანდა კიდევ:

Как заброшенный город подымается ввысь

Рисуя на небе простое табу

Как вечный монах стремится быть чистым

Я понимаю твою красоту

ბოლოს კი საქმე რათქმაუნდა გასხივოსნებით (თუ ცათა სასუფევლით) მთავრდება:

В тихой роще небесного света

Встретит нас белоснежный старик

Солнце взойдет снова и снова

И я спою балладу номер семь

აი ასეთ სიმღერებს ვწერდით. და ეს ყველაფერი ერთად ყოფნის ხარჯზე. ყველაზე მეტად და იმტენსიურად წამოვიდა იდეები, როდესაც ერთად ვისვენებდით. თუმცა არ შემიძლია არ დავეთანხმო ჯონ ლენონს, რომელმაც კითხვაზე თუ რა იგულისხმა მან როდესაც თქვა რომ “არ სჯერა ბითლზის” (სიმღერაში “God”)უპასუხა, რომ მას  მხედველობაში ჰქონდა თვითონ ეპოქა და არა ჯგუფი, ეპოქა რომელიც უკვე დიდი ხანია დასრულდა და არ ღირს ამ წარსულის გაფეტიშება, რათგან ადამიანი მუდამ წინ უნდა მიდიოდეს. მართლაც, შეუძლებელია დააბრუნო დრო, შესაძლებელია მხოლოდ გარკვეული ცხოვრებისეული გამოცდილება მიიღო, რათა შემდგომში არ გაიმეორო იგივე შეცდომა. “For every mistake we must surely be learning” (George Harrison).

“i look at you all, see the love, that is sleeping…”

ჯორჯმა როგორც კრიშნაიტმა, კარგად იცოდა ნამდვილი სიყვარულის ფასი )))

და რათქმაუნდა:

“Nothing you can make that can’t be made

Noone you can save who can’t be saved

Nothing you can do but you can learn how to be in time, it’s easy

All you need it’s love… Love is all you need”

John Lennon

მგონი თემის გამოცვლის დროა : )

საკმაოდ დაცხა იმისთვის, რომ თემა გამოიცვალოს ბლოგზე : ) სიცხესთან სხვადასხვა ასოციაციები მაქვს, მაგრამ ყველაზე აქტუალური ალბათ ამ 4–5 წლისწინანდელ პერიოდს უკავშირდება. ეს იყო რადიკალური განსხვავებულობის დრო ჩემს ცხოვრებაში. ერთისმხერივ სუფთა ფიზიოლოგიური მოთხოვნილებების დაკმაყოფილების იქეთ არ მიდიოდა საქმე, მეორესმხრივ კი ეს გარემოება სრული რეალიზების საშუალებას მაძლევდა. არაფერზე არ მიწევდა ფიქრი, ყველაფერი თავისით მოდიოდა – ფული, საკვები, სითბო, ქალი… არაფერზე მიწევდა ზრუნვა. სათბურის მცენარეს დავემსგავსე და თითქოს ნასესხებ დროში ვცხოვრობდი. პატარა ბავშვს ვგავდი.

“Living on borrowed time without a thought for tomorrow…”

ამან თვითრეალიზაცისკენ მიბიძგა. შემეძლო მეკეთებინა ის რაც მინდოდა. მშვენიერი იქნებოდა საკუთარი სახლი სადმე ბუნებაში, ფული პრობლემა არ ყოფილიყო და თავი საყვარელი საქმისთვის მიგეძღვნა ადამიანს. სრული თვითგამოხატვის და ღმერთთან ერთიანობის საშუალება გქონოდა…

ვიჯექი სიცხეში და ძველ საბეჭდ მანქანაზე ვატყაპუნებდი (კომპი მაშინ არ მქონდა). მაქს ფრიშის “Homo Faber”-ს ვთარგმნიდი რუსულად.

მაგალითად ისეთ პასაჟებს როგორიცაა:

Влажный воздух… Мутное солнце…

Я вновь решил отправиться обратно, если до завтра не будет джипа… Солнце палило жарче чем когда-нибудь. Всё вокруг было мшисто и затхло. Птицы с голубыми хвостами носились повсюду. Кто-то использовал башню как туалет, оттуда и мухи. Всё жужжало и шумело как в зоопарке, когда не знаешь что это именно свистит, кричит и поет, не знаешь совокупляются они там или убивают друг друга.

ან კიდე..

У рома есть преимущество – от него не потеешь, но зато на следующее утро страшно болит голова. Особенно когда начинается этот непонятный шум, ни то рояль, ни то механика какая-то и к тому же пение, каждый раз с 6.00 до 7.00. Каждый раз я намереваюсь выяснить, откуда происходит этот звук, но постоянно забываю это сделать.

Здесь всё забывается.

Однажды мы отправились купаться, но Герберт не нашел своего благословенного ручья. И вдруг мы очутились около руин, где повстречали нашего музыканта. Он как раз был за работой – корпел над камнями, которые должно быть были когда-то башней. Он делал это посреди самого пекла и его единственной его заботой было не накапать потом на полупрозрачную бумагу, которую он прикладывал к камням снимая с них копии чёрным мелом. Он утверждал что если сфотографировать эти иероглифы, то все здешние боги помрут. Мы оставили его в покое.

Я отнюдь не был искусствоведом…

შემდგომში ამ წიგნის მიხედვით ფოლკერ შლიონდორფს ფილმიც გადაუღია:

ამ დროისათვის ჰენრი მილერი და ჩარლზ ბუკოვსკი უკვე გაცნობილი მყავდნენ. ერთიც და მეორეც ჩემი მონათესავე სულია. სრულ გამოუვალობაშიც კი, ყველაზე ჭუჭყიანი და გულისამრევი სიტუაციიდანაც კი შეუძლიათ ხელოვნების ნიმუში შექმნან, დაინახონ რაღაც ლამაზი და ღირებული. და რაც მთავარია სრულებით გულახდუილები და პირდაპირები არიან. მათ უბრალოდ ჰკიდიათ – წერენ იმას რასაც ფიქრობენ და გრძნობენ. რად ღირს თუნდაც ჰენრის ეს აბზაცი:

“მე არც სამუშაო მაქვს, არც ფული და არც იმედები. მე მსოფლიოში ყველაზე ბედნიერი ადამიანი ვარ. ერთი წლის წინ, ექვსი თვის წინ მეგონა, რომ მწერალი ვიყავი. ეხლა ასე აღარ ვფიქრობ, უბრალოდ ვარ. ყველაფერი, რაც კი ლიტერატურას შეეხებოდა, ჩამომცილდა. მადლობა ღმერთს, აღარაა საჭირო წიგნების წერა.”

და ამას ის თავისი პირველივე წიგნის დასაწყისში წერს! სწორედ ეს “ყოფნის მდგომარეობა”, ეს ონტოლოგიური მოდუსი მომწონს მასში!

მაგრამ სათქმელს დავუბრუნდეთ… რა აერთიანებს ამ ყველაფერს? ესაა სიცარიელე. სიცარიელე რომერლშიც შეგიძლია თავისუფლად გაცურო. კიდე ქაღალდის სუფთა ფურცელი, რომელზეც შეგიძლია რაც მოგეპრიანება ის დაჯღაბნო და ამის შედეგად მას უკვე მელნის ან ფანქრის სუნი ასდის.  ვირტუასლურ სივრცეში კი ამის ანალოგია ვორდპრესის თემა “The Journalist v 1.3” სრულიად სადა, ის საგაზეთო ფურცელს გავს, რომელზეც შეგიძლია ახალ ახალი პოსტები და სტატიები განათავსო.

ასე რომ გადავდივარ თემებში და გააქტიურებას ვაჭერ… : )

Joan Osborne – One Of Us

If God had a name what would it be?
And would you call it to his face?
If you were faced with Him in all His glory
What would you ask if you had just one question?

1-And yeah, yeah, God is great
Yeah, yeah, God is good
yeah, yeah, yeah-yeah-yeah

What if God was one of us?
Just a slob like one of us
Just a stranger on the bus
Tryin’ to make his way home?

If God had a face what would it look like?
And would you want to see if, seeing meant
That you would have to believe in things like heaven
And in Jesus and the saints, and all the prophets?

Back up to heaven all alone
No, nobody calling on the phone
No, just tryin’ to make his way home
Nobody calling on the phone
‘Cept for the Pope maybe in Rome

რაშია ახლა საქმე. რამდენიმე ხნის წინ, სრულიად სპონტანურად, რეპეტიციაზე დავუკარით ჯოან ოსბორნის ეს ძველის ძველი, ჯერ კიდევ ჩემი ბავშვობის დროინდელი ჰიტი. საერთოდ ბავშვობიდანვე მომწონდა ამ სიმღერის განწყობა და მელოდია. რაცხა ღმერთზე იყო ამ სიმღერაში საუბარი და ტექსტმა დამაინტერესა, მხოლოდ ეხლა წავიკითხე და მივხვდი რატომაცაა ეს სიმღერა ასეთი სენტიმენტალურ–ნაღვლიანი და რატომ მხვდებოდა და მხვდება იგი ასე ძალიან გულზე.  პირველრიგში ალბათ იმიტომ რომ ის ბავშვობის მოგონებებთან არის დაკავშირებული. ეს კი ჩემთვის ყოველთვის ნოსტალგიის აღმძვრელია. გარდა ამისა არის კიდევ სხვა რაღაც. ნებისმიერ ადამიანს, მორწმუნეა თუ ურწმუნო, მეტნაკლებად ყოველთვის, გადააქვს ხოლმე საკუთარი, ადამიანური, თვისებები ღმერთზე. საკუთარ განცდებს ის ღმერთის განცდებად მიიჩნევს. ამას ფსიქოლოგიაში პროექცია ჰქვია, როდესაც შენთვის მტკივნეული განცდები გადაგაქვს სხვაზე. ამ შემთხვევაში კი ეს ღმერთია. “რა იქნებოდა რომ ღმერთი ერთერთი ჩვენთაგნი ყოფილიყო, ჩვენნაირი სენტიმენტალური ცხვირმოუხოცავი ადამიანი, უცნობი ავტობუსში, რომლიც ცდილობს სახლის გზა იპოვოს,” მღერის ჯოანი. აქ იგრძნობა სასოწარკვეთილება და მარტოობის განცდა, რომელსაც თავად მომღერალი განიცდის და სათქმელის გამოსახატავად ღმერთის ცნებას იყენებს.

შემდეგ ისიც ჩანს რომ ჯოანს არ სწამს (ან ბოლომდე არ სწამს) ღმერთი. “რანაირი სახე ექნებოდაო და გენდომებოდაო მისი დანახვა, დანახვა რომ სამოთხის, იესოს, წმინდანებისა და წინასწარმეტყველების არსებობის რწმენას ნიშნავდესო?” ანუ მომღერალი ბრმა რწმენას გმობს და პროტესტსაც აცხადებს. თუმცა უნდა ითქვას, რომ ამ ქვეყანაზე, გაერდაცვალებამდე ღმერთს მართლაც მხოლოდ ისინი იხილავენ და შეიგრძნობენ ვისაც სწამს იგი და ეს არ იქნება მხოლოდ ფსიქოლოგიური ფანდი ან თვითშთაგონება. ქრისტე ბევრგან საუბრობს რწმენის აუცილებლობაზე, რწმენა ეს არაა ბრმა ფანატიკური რწმენა, არამედ სულიერი მდგომარეობა, რომელმაც  პეტრე მოციქულს წყალზე გავლა შეაძლებინა. ქრისტიანობაში აგრეთვე კეთდება აქენტი, რომ მათავარია არა სასწაული, არამედ სულიერი მუშაობა და მოქმედება:  “უკეთური და მემრუშე მოდგმა სასწაულს ეძიებს, მაგრამ სასწაული არ მიეცმა მას, გარდა იონა წინასწარმეტყველის სასწაულისაო” ამბობს ქრისტე და შემდეგ აღდგომის სასწაულის მნიშვნელობაზე საუბრობს. თუმცა ეს უკვე სულ სხვა ამბავია, დავუბრუნდეთ სათქმელს. საქმე კი იმაშია, რომ ჯოან ოსბორნმა საკუთარი მარტოობის განცდის პროეცირება ღმერთზე გააკეთა და შედეგად საკმაოდ ლამაზი სიმღერა შექმნა, მაგრამ თავს ვერ ძლია და ვერ იხილა ღმერთი და საკუთარი განცდების ტყვეობაში მყოფმა ვერ დაინახა ჭეშმარიტება, რომელიც გაცილებით შორს, ჩვენს მიღმა უსასრულობაშია…

P.S. ძირითადი პოსტები ჯერ კიდევ დუხოვკაშია!

ახლა კიდევ ერთხელ მოუსმინე სიმღერას და რამდენიმე დამატებითი აზრი გამიჩნდა. ამ სიმღერაში ჯოან ოსბორნი გარკვეულ ჭეშმარიტებასაც ღაღადებს, თუმცა ეს ისევ და ისევ პროექციის შედეგია. ის წარმოიდგენს თავს ღმერთად, რომელიც ავტობუსში სახლში მიმავალ მგზავრს ემსგავსება და რომელიც ხალხმა ვერ შეიცნო და განიცდის ამას. მართლაც რა იქნბა ქრისტე ღმერთი რომ კვლავ კაცად იქცეს და რომელიმე ბომჟის ან ავტობუსში მგზავრის სახით მოგვევლინოს, ვიცნობთ ჩვენ მას? მე მგონი მართლაც მივატოვებთ და მას ზეცად კვლავაც მარტო მოუწევს დაბრუნება, როგორც ეს სიმღერის დასასრულსაა (ოღონდ ტელეფონი აქ არაფერშუაშია. ეს უკვე თავად ჯოანის პროექციაა კვლავ). ასე მოხდა ორიათასი წლის წინათ და ასე მოხდება ალბათ დღესაც, ასე მგონია მე.

აი რას ნიშნავს მაინც ადამიანს რომ თვალებში უყურებ, თანაც მომღერალ ადამიანს…  : )

თამაშები, რომელთაც ვთამაშობთ (კაცები)

ამ პოსტში მინდა განვიხილო ის თამაშები, რომელთაც მამაკაცები ვთამაშობთ ქალებთან ურთიერთობისას. უხშირეს შემთხვევაში ამ თამაშებს, სუსტი, უნებისყოფო მამაკაცები თამაშობენ. ამა თუ იმ დოზით ყველა თამაშის მიზანი და მოტივი არის პასუხისმგებლობის თავიდან არიდება და საკუთარი უძლურების გამართლება. ხშირად ამ თამაშებს თავად ქალებიც უწყობენ ხელს. მაგალითად იმგვარი თამაშებით მათი მხრიდან, როგორიცაა “მე მხოლოდ შენი დახმარება მსურდა” ან “დედა ტერეზა” (ეს უკანასკნელი უფრო ცხოვრებისეული სცენარია ვიდრე თამაში). მაშ ასე, განვიხილოთ რამდენიმე თამაში, რომელთაც მამაკაცები თამაშობენ.

“შეხედე რა ვქენი შენი გულისთვის!…”

ეს თამაში შეიძლება გახდეს განქორწინების ან ურთიერთობის დასრულების მიზეზი. თამაშის სიუჟეტი შემდეგია: ქმარი  თავის საქმითაა დაკავებული. ამ დროს ოთახში შემოდის ცოლი ან ბავშვი, იმის საკითხავად თუ სად დევს, ვთქვათ, ასანთი.  შედეგად კაცს ხელიდან უვარდება ფუნჯი, უსხლტება დანა და იჭრის ხელს, არასწორ კლავიშს ურტყამს საბეჭდ მამქანაზე (გააჩნია რა საქმითაა დაკავებული). ის გაბრაზებულია და ყვირის: “შეხედე რა ვქენი შენი გულისთვის!”

ამ თამაშის სხვადასხვა ვარიანტი არსებობს. ისინი ერთმანეთისგან ემოციური დაძაბულობის ინტენსივობითა და შედეგების სავალალოობით განსხვავდებიან. უკანასკნელ სტადიაში საქმე გვაქვს პარანოიდულ პიროვნებასთან, რომელიც ყველაფერში სხვებს ადანაშაულებს და მათდამი შურისძიების ჟინითაა ანთებული.

ასევე შესაძლებელია ამ თამაშის შემდეგი სახეცვლილება: ცოლი საკუთარ თავზე იღებს ოჯახის ფინანსური საკითხების მოვარებას რათგან ქმარი “მოუკოჭლებს არითმეტიკაში.” ქმარი ამას სიამოვნებით თანხმდება., მაგრამ გარკვეული ხნის შემდეგ აღმოჩენს რომ ცოლს ჩვეულებრივზე გაცილებით მეტი დაუხარჯავს, რაც ოჯახურ უთანხმოებას იწვევს. მაგრამ სინამდვილეში მამაკაცს მთლიანად ამ თამაშის განმავლობაში სჭირდება რომ ცოლმა აიღოს საკუთარ თავზე პასუხისმგებლობა, ჭირდება ვიღაც ვისაც გადააბრალებს საკუთარ უნიათობას (თუნდაც ფუნჯის გავარდნას ხელიდან). ფსიქოლოგიურად ამ თამაშს საფუძვლად მამაკაცის ქვეცნობიერი შიში უდევს. შიში იმისა, რომ ის არასრულფასოვანად ასრულებს თავის ფუნქციას, რომ შეიძლება რამეში “ჩაიჭრას,” ხოლო შემდეგი აგრესია და წამოძახილი “შეხედე რა ვქენი შენი გულისთვის” მხოლოდ დაცვით მექანიზმს წარმოადგენს თავის გასამართლებლად. სექსუალური კუთხით შესაძლოა ადგილი ჰქონდეს ნაადრევ ეაკულაციას, რასაც მამაკაცი ბუნებრივია კვლავ ქალს გადააბრალებს, სინამდვილეში კი მას საკუთარი სქესობრივი უძლურების ეშინია. ცხოვრებისეული პოზიცია ამ დროს არის “მე არაფერში არ ვარ დამნაშავე.”

“ნახე, რამდენს ვცდილობდი”

ამ თამაშში სამი კაცი, ორი მეუღლე და მეზობელი, თუ მეგობარი ან თუნდაც ფსიქოთერაპევტი მონაწილეობენ. მამაკაცს ამ დროს განქორწინება სურს, მაგრამ ამას პირდაპირ ვერ ეუბნება ცოლს. ქალს კი გულწრფელად სურს ოჯახის შენარჩუნება. ამის გამო ის ფსიქოთერაპევტს ან ვინმე ახლობელს მიმართავს დახმარებისთვის. ქმარი საკუთარი სურვილის საწინააღმდეგოდ, ძალით მიდის ფსიქოთერაპევტთან სეანსზე. ის ძალზე კონსტრუქტიული და თავშეკავებულია, ყველაფერს ასრულებს რასაც ფსიქოთერაპევტი ეუბნება, ყველაფერზე თავს უქნევს მას და საერთოდ ისე იქცევა, თითქოს ვერც კი ხვდება რაშია პრობლემა – რახან ცოლმა მოიყვანა ესე იგი თავად მას აქვს პრობლემა. გარკვეული ხნის შემდეგ ქმარი წყვეტს ვიზიტებს ფსიქოთერაპევტთან, ვთქვათ, ძმაკაცებთან სათევზაოდ წასვლის მიზნით. შემდგომში მას შეუძლია დამშვიდებით უთხრას ახლობლებს ან ცოლს: “მე ისე ვცდილობდი, მაგრამ მაინც არაფერი გამოვიდა.” სინამდვილეში მას არც უნდოდა რომ რაიმე გამოსულიყო და თავისი ქმედებით ის ყველანაირად ამტკიცებდა ამას. თამაშის ფარული მიზანია პასუხისმგებლობის გადაბარება სხვაზე. ამ შემთხვევაში ცოლსა და ფსიქოთერაპევტზე.

ქართულ რეალობაში ვხვდებით ამ თამაშის სახეცვლილ ფორმას. კერძოდ თამაშს “მე შენი ღირსი არ ვარ.” მე და ჩემ კოლეგებს ხშირად გვქონია ამ თამაშზე დაკვირვების საშუალება. ის შემდეგში მდგომარეობს: მამაკაცს დიდი ხანია მობეზრდა მოცემული ურთიერთობა ან რაღაცის გამო არ აწყობს იგი. იმის მაგივრად რომ ეს პირდაპირ უთხრას ქალს და მათ ერთად იპოვონ გამოსავალი მდგომარეობიდან, კაცი იწყებს უცნაურ ქცევას – იკარგება, არ ეკონტაქტება ქალს, იგონებს საამისოდ სხვადასხვა მიზეზს. ხშირად ძმაკაცების გარემოცვაში მისგან შეგიძლიათ მოისმინოთ ფრაზა “:აუ დავიღალე რა..” ან “გული გამიწყალა ამ გოგომ…” ბოლოს და ბოლოს როდესაც ქალი ხვდება, რომ “რაღაცაშია საქმე” და დაჟინებით ითხოვს ახსნას, კაცი ეუბნება “იცი, მე შენ ძალიან მიყვარხარ, მაგრამ მე შენი ღირსი ვერასდროს გავხდები, იმედი მაქვს ღირსეულ მამაკაცს იპოვნი და ბედნიერი იქნები მასთან.” ამ ყველაფრის მიზეზი გახლავთ ის რომ 1) კაცი ხედავს რომ ვერ დაამყარებს სექსუაკლურ, “გასართობ” ურთიერთობას ქალთან, ხოლო სერიოზულ ურთიერთობისთვის და ოჯახის შექმნისთვის ის ჯერ არაა მზად. 2) მეორე ვარიანტს ადგილი აქვს მაშინ, როდესაც ქალი თამაშობს “გამოცდას” ხოლო სასოწარკვეთილ მამაკაცს მართლაც ჰგონია რომ ის არაა ამ ქალის ღირსი. ორივე შემთხვევაში ადგილი აქვს მამაკაცის მხრიდან არასრულფასოვნების განცდას, რაც ურთიერთობის დასრულების მიზეზი ხდება.

ალკოჰოლიკი

ეს ერთერთი კლასიკური თამაშია. მასში სამი მონაწილეა: მსხვერპლი (ალკოჰოლიკი ან ნარკომანი ქმარი), მოძალადე (ცოლი ან დედა) და მხსნელი (მეგობარი, ახლობელი, ფსიქოთერაპევტი, ექიმი). სიუჟეტი შემდეგნაირად ვითარდება: მამაკაცი, რომელიც მსხვერპლის როლს თამაშობს, ალკოჰოლიკი ან ნარკომანია. ის პერიოდულად სვამს ან მოიხმარს სხვა ფსიქოაქტიურ ნივთიერებებს. ამ დროს ის საშინლად იქცევა, ზედაპირზე მისი პიროვნების ყველა ჩრდილოვანი მხარე ამოდის ერთდროულად: აგრესია, სექსუალური გადახრები, სხვა ცხოველური ინსტიქტები, სიცრუე და სხვა. ბუნებრივია რომ ამგვარი საქციელი აღშფოთებას და გაღიზიანებას იწვევს გარშემომყოფებში, განსაკუთრებით ცოლში ან სიდედრში, რომლებიც ამ შემთხვევაში თავად გამოდიან მოძალადეებად – ისინი საყვედურობენ მამაკაცს, ემუქრებიან, რომ შემდეგ დალევაზე სახლში აღარ შემოუშვებენ და ა.შ. გამოფხიზლებულ მდგომარეობაში კაცს სინანულის გრძნობა იპყრობს და ის “ცდილობს გამოასწოროს” თავისი საქციეკლი, მაგრამ მწარე გამოცდილების მქონე ცოლი აღარ პატიობს მას. შედეგად მას აბსოლუტური მონსტრის იმიჯი ექმნება ქმრის თვალში. ის ხელმეორედ ბრუვდება (სვამს, ნარკოტიკს ღებულობს) და კვლავ აღვირახსნილ მდგომარეობაში ბრუინდება სახლში. ამ ისტორიაში არის მესამე მხარეც, რომელთანაც ალკოჰოლიკი საშველად მიდის. ეს შეიძლება იყოს გამყიდველი, რომელიც ნისიად მისცემს არაყს ან მეგობარი, რომელიც ფულს მისცემს ღვინისთვის და თან ანუგეშებს და მოისმენს ალკოჰოლიკის წუწუნს ცხოვრების უსამართლობის შესახებ. შესაძლებელია ეს იყოს ფსიქოთერაპევტიც ან ექიმი ნარკოლოგი, რომლებიც მკურნალობენ მას. თუ ალკოჰოლიკი ვერ ღებულობს შესაფერის მხარდაჭერას მხსნელთან, ის შესაძლოა გადავიდეს მუქარაზე.

თამაშის ფარული მესიჯია: “ნახეთ რა საცოდავი და უძლური ვარ! შემიცოოდეთ და შემიფარეთ! ჩემი უახლოესი ადამიანები – ოჯახის წევრები – ნამდვილი მონსტრები არიან. დამიცავით მათგან!” ამ თამაშს ძირითადად “დედიკოს ბიჭები” თამაშობენ, ისინი ვისაც დესპოტი დედები ყავ(და)თ და მიჩვეულნი არიან ქალის მხრიდან აგრესიულ, დამმორჩილებელ მოპყრობას. შედეგად ისინი ყველა ქალისგან გაუცნობიერებლად იმავეს მოითხოვენ.

“ალკოჰოლიკი” ძალიან კარგად შეეხემება ქალის მხრიდან თამაშ “დედა თერეზა”–ს. ამგვარი წყვილი “სრულ ჰარმონიაშია” ერთმანართთან. აქ შესაძლოა თავად ცოლმაც ითამაშოს მხსნელის როლი. მას ძალზე ეცოდება უიღბლო ქმარი, რომელსაც “არ გაუმართლა ცხოვრებაში.” მისთვის ის ყველაფერს გააკეთებს. მანამ სანამ არ აღმოაჩენს, რომ ყველაფერი ეს პრინციპში ბლეფია.

“უფლისწული”

ბოლოს მინდა შემოგთავაზოთ ცხოვრებისეული სცენარი “უფლისწული.” ამ სცენარს ირჩევენ ის მამაკაცები რომლებიც “ქალის ხსნისა და გადარჩენის” ჟინით არიან შეპყრობილნი. როგორც წესი ამგვარ მამაკაცებს დიდი თანაგრძნობა აქვთ დედის მიმართ, რომელსაც ასევე არ გაუმართლა პირად ცხოვრებაში. ამიტომ ისინი ცდილობენ სხვა ქალები გააბედნიერონ და “არასდროს არ მოექცნენ ცოლს ისე როგორც მამა ექცეოდა დედას.” ესეთი მამაკაცები შესაშური სიზუსტით საზღვრავენ და ურთიერთობას იჭერენ პრობლემის მქონე ქალებთან. იმათთან, ვისაც დედის მსგავასად არ გაუმართლათ პირად ცხოვრებაში. შინაგანი თუ გარეგანი მიზეზებით. ამ თამაშის/სცენარის მიმდევარი მამაკაცები გარკვეულ ეტაპზე ხვდებიან რომ “რაღაც ისე არაა” და იწყებენ წუწუნს იმასთან დაკავშირებით რომ არ უმართლებთ, ქალებს არ ესმით მათი. სინამდვილეში კი თავად არიან საკუთარი “უიღბლობის” სათავე. მათ ემოციურად ყველაზე მეტად ხომ უბედური ქალები იზიდავთ. ქალები, რომლებთანაც არც ერთი საღ გონებაზე მყოფი კაცი არ დაიჭერდა საქმეს.

“უფლისწულის” ქალურ ანალოგად შესაძლოა “დედა ტერეზა” დავასახელლოთ.  აქაც ქალი ისწრაფვის “გადაარჩინოს” ან “გასმოასწოროს” მამაკაცი, მაგრამ შედეგად იღებს მხოლოდ უმადურ ნარკომანებსა და ალკოჰოლიკებს.  ეს სცენარი აგრეთვე ეხმიანება სცენარ “მძინარე მზეთუნახავს,” სადაც ქალი მოელის “თეთრ რაშზე ამხედრებულ პრინცს,” რომელიც იხსნის მას ბოროტისაგან.

ქალები მარსიდან, კაცები ვენერიდან (ნაწილი მეორე)

რადგანაც ქართველები ვართ და ყყველაფერში პირველები და განსაკუთრებულები უნდა ვიყოთ. მეც ჩვენს, ქართულ რელობაზე გავაკეთებ აქცენტს და აღვწერ ქალისა და მამაკაცის ურთიერთობას დღევანდელი ქართული მენტალიტეტისა თუ ფსიქოსოციალური ნორმების გათვალისწინებით.
ამას წინათ სასწავლო ფსიქოთერაპიულ ჯგუფს ვუძღვებოდი, სადაც დამწყებ ფსიქოკონსულტანტებს უნდა ესაუბრათ იმ პრობლემებზე, რომლებიც მათი აზრით ხელს შეუშლიდათ კლიენტთან/პაციენტთან მუშაობისას. შეუმჩნევლად საუბრის თემამ ნელ ნელა სექსისკენ და ქალიშვილობის ინსტიტუტისკენ გადაინაცვლა. ჯგუფი ორად გაიყო, ერთნი ამტკიცწებდნენ რომ ქალი უნდა იყოს ქალიწული გათხოვებამდე, რომ დედობა აკისრებს მას ამ მოვალეობას და რომ ქალი მამაკაცს უნდა ემორჩილებოდეს და მიმღები, მეორენი კი, რომლებიც უმრავლესობას წარმოადგენდნენ, პირიქით თავისუფალ არჩევანსა და სექსუალური ქცევას ქადაგეწბდნენ. დისკუსიის დასასრულს ჩემი რეზიუმე დაახლოებით ასე ჟრერდა: „მესმის თქვენი განცდები“, მივმართე მე თავისუფლების მოყვარულ უმრავლესობას. “შესაძლოა ხვდებით რომ ქა.ლი მიმღები უნდა იყოს, სწორედ ესაა რაც ხდება თუნდაც სექსის დროს – მამაკაცი ბიძგს აძლევს, ხოლო ქალი ღებულობს. მაგრამ ამავე დროს თქვენ ფიქრობთ: ვის უნდა დავემორჩილოთ და ვინ უნდა მივიღოთ?! ეს უქნარა, “ტრიაპკა” და თავის თავზე შეყვარებული კაცები?!” ჩემმა სიტყვებმა ჯგუფში, რომელსაც უპირატესად ქალბატონები შეადგენდნენ შეკავებული სიცილი და ოხვრა გამოიწვია, რამაც დამარწმუნა ჩემი ინტერპრეტაციის სისწორეში.
ვფიქრობ სწორედ ამაშია საქმე: კაცმა კაცური საწყისი დაკარგა, ქალმა კი ქალური. რამდენიმე ხნის წინ წავაწყდი ჯონ გრეის წიგნს სახელწოდებით “კაცები მარსიდან, ქალები ვენერიდან”, მაგრამ ვფიქრობ საქმე დღეს სხვანაირადაა – ქალები არიან მარსიდან, ხოლო კაცები ვენერიდან. ვეცდები აგიხსნათ რასაც ვგულისხმობ. ყველა ქალში არის კაცური საწყისი, ხოლო მამაკაცში ქალური. როდესაც ეს საწყისები აქტიურდება მიზეზთა და გამო. შედეგად ვღებულობთ გამამაკაცებულ ქალებს და გაქალურებულ მამაკაცებს. მოკლედ რომ ვთქვათ იმის გამო რომ დღეს კაცი აღარ კაცობს (ან არ ეძლევა საშუალება იკაცოს) კაცურ ფუნქციებს ქალები ითავსებენ. მინდა გითხრათ რომ არაფერია იმაზე საშინელი ვიდრე გამამაკაცებული ქალი. ის იწყებს მამაკაცის ჩაგვრას, სამაგიეროს გადახდას, საპასუხოდ კი იგივეს ღებულობს და აქ წარმოიქმნება ის კონფლიქტი რომელზედაც ვსაუბრობთ.

საქმეს კიდევ უფრო ამძაფრებს ის, რომ ქალს გარდა მიღებისა აქვს შთანთქმისკენ მიდრეკილებაც და სწორედ ამის გამოყენებასაც იწყებს. ქალური შურისძიება ალბათ ერთერთი ყველაზე საზარელი რამაა რაც შეიძლება წარმოიდგინოს მამაკაცის გონებამ. რათგან ეს მისთვის კასტრაციისა და შტანთქმის, გაქრობის, ფაქტიურად სიკვდილის შიშთან ასოციირდება. მითუმეტეს ქართველი კაცისთვის რომლისთვისაც საკუთარი ინდივიდუალურობას ერთმნიშვნერლოვნად კაცური ღირსებით განისაზღვრება. ქალის სწორედ ამგვარ ტიპაჟს გამოხატავს ინდუიზმში ქალღმერთი კალი, კისერზე ჩამოკიდებული მამაკაცთა თავებით. ის თავის მორიგ მსხვერპლს დასდგომია თავს ხმლითა და შუბით ხელში.

ეს არცაა გასაკვირი, წლების განმავლობაში დაგროვილმა ბოღმამ და სიმწარემ სადღაც უნდა ჰპოვოს გამოსავალი. ხოლო ამ ბოღმის დაგროვებას კი ჩვენივე ძვირფასი, მამა-პაპური პატრიარქალური კულტურა უწყობს ხელს. რომელიც დღეს დამახინჯებულია, ვიდრე ოდესმე იყო.
აი მივადექით კიდეც შემდეგი პოსტის სათაურს ამავე თემაზე: “დედიკოს ბიჭები და მამიკოს გოგოები”…
(გაგრძელება იქნება)

ქალები მარსიდან, კაცები ვენერიდან (ნაწილი პირველი)

ქალისა და მამაკაცის ურთიერთობის თემა ალბათ ერთერთი ყველაზე მტკივნეულია მსოფლიოში და ამ გარემოებას ისევ და ისევ ჩემმა უსაყვარლესმა ექზისტენციალიზმმა დარია ხელი. 🙂 სამყაროში სადაც დღესდღეისობით ინდივიდუალისტური კულტურა მეფობს და ყველა პირველ რიგში საკუთარ თავზე ფიქრობს, სადაც ხალხი სახლებში, კომპიუტერებთან ზის და ცოცხალ ურთიერთობას ვირტუალური ურჩევნია, სადაც თვითოეული ჩვენთაგანი ერთპიროვნულად პასუხისმგწებელია საკუთარ ცხოვრებაზე და სადაც ადამიანი ესოდენ მარტოსულად გრძნობს თავს. ამ სამყაროში ქალსა და კაცს შორის ურთიერთობა თითქოს ოაზისად უნდა ქცეულიყო, მაგრამ ასე არ მოხდა.
ჯერ კიდევ 50-იან წლებში ექზისტენციალისტი ფსიქოთერაპევტი როლო მეი თავის წიგნში „სიყვარული და ნება“ (Lოვე ანდ ჭილლ) წერდა იმის შესახებ თუ რამდენად დაშორდნენ ერთმანეთს ქალები და მამაკაცები. იმის შემდეგ რაც დაინგრა ჩვეული ადათ-წესები და ტრადიციები, რომლებიც ორს სქესს შორის ურთიერთობას არეგულირებდა, ადამიანები ქაოსის წინაშე აღმოჩდნენ და დაინახეს სინამდვილეში რამდენად განსხვავდებიან ისინი ერთმანეთისაგან.. აქ ჩემს საყვარელ რელიგიურ თემას მოვათრევ ყურით და ვიტყვი, რომ ეს ძალიან გავს ადამისა და ევას ცოდვას, როდესაც მათ დაინახეს რომ შიშვლები არიან და ამისAშერცხვათ. სწორედ აქედან დაიწყო შეუთანხმებლობა ქალურსა და კაცურს შორის და სწორედ ამ ორი საწყისის კვლავშეერთწებისთვის იღწვის დღეს კაცობრიობა, რათა დაიმკვიდროს სამოთხე. სიმართლე კი ისაა რომ სამოთხე თვითოეულ ჩვენთაგანშია. უბრალოდე ამის დანახვა და გააქტიურებაა საჭირო.
მაგრამ ოდესღაც დაწყებული დაპირისპირება კვლავ გრძელდება. წიგნის ბაზარი გადავსებულია წიგნებით რომლებიც „სასრგებლო“ რჩევებს აძლევენ როგორც ქალებს ასევე კაცებს იმის შესახებ თუ როგორ იურთიერთონ საპირისპირო სქესის წარმომადგენლებთან. ეს რჩევები როგორც წესი ძალზე არაბუნებრივია, რათგან ისევ და ისევ სოციალურ სტერეოტიპებს ეფუძნება და ამგვარად კიდევ უფრო მეტად აშორებს ერთმანეთს ორ მოქიშპე მხარეს. ბეჭდურ მედიაში თუ ინტერნეტში, რადიოში თუ ტელევიზიაში, კინოსა თუ თეატრში სექსისა და სიყვარულის თემა მუსირებს. რაც იმაზე მიუთითებს რომ ეს მართლაც მტკივნეული და აქტუალურია, სხვაგვარად ვერც გაიყიდებოდა.
საქმეს ვერც სექსუალურმა რევოლუციამ და ვერც რელიგიურმა დოგმატიზმმა უშველეს. ჩვენ ყველას მეტისმეტად არეული გვაქვს ტვინი იმისათვის რომ ან სრული თავისუფლების პირობებში ვიცხოვროთ ანდა რელიგიური დოგმატები აღვიქვათ საღად და არ ვეძებოთ მათში აკრძალვისა და დასჯის წყარო, რომელიც კიდევ უფრო აღრმავებს საზოგადოების მიერ დადებულ ტაბუს.
მაგრამ მოდით ვეცადოთ გავერკვეთ თუ რა ხდება სინამდვილეში? რა იწვევს ამგვარ გაუცხოებას და ბრძოლას ორ სქესს შორის. იქნებ ამ ძიებაში ვიპოვოთ ჭეშმარიტება და გამოსავალიც კი! მოდით აგურ-აგურ დავშალოთ კედელი რომელიც ჩვენს გარშემო ჩვენვე აღვმართეთ და იქნებ მაშინ დავინახოთ ერთმანეთი უფრო ნათლად და მკაფიოდ. მაშ ასე დავიწყოთ!…